Ağaç Birliği ve Yabani Çiçekler
Ağaç Birliği Oluşturmak
Bir seneye yakın bir süredir aile eviminizin çim bahçesini kendi kendine yeten bir permakültür bahçesine çevirmeye uğraşıyorum.
Çim bakımına harcanan fiziksel güç ve enerji inanılmaz dercede fazla! Üstüne üstlük çimi her daim yeşil tutmak için fazlasıyla su harcamak gerekiyor.
Çimden birdenbire kurtulmak çok zor olduğu için ben de meyve ağaçlarının etrafında günden güne genişleyen daireler açarak çok yıllık bitkiler ekmeye başladım.
1.Karakafes Otu
Karakafes otunun faydalarını permakültür kitaplarında çokça kez okumuştum.Ama bizim buralarda onu bulmak oldukça zordu.Gelin görün ki çevrede yürüyüş yaparken yol kenarında yerel bir karakafes otu gördüm (symphytum orientale). Officinale’den yani kitaplarda bahsedilenden tek farkı çiçeklerinin beyaz olması ve herhangi bir tıbbi kullanımının olmaması. Hemen kaldırım kenarından bir iki tanesini söktüm ve ağaçların etrafına diktim. Arada bir yapraklarını kopartıp, mineral dolu bir malç olarak toprağın üzerine bırakıyorum. Bir de Nisan’da çiçek açtıklarında arılar coşuyor!
2. ENGİNAR
Ayvalık’ta yaşarken enginarı bitki olarak tanıma fırsatım olmuştu. Her bahçede mutlaka birkaç tane olurdu. Enginar kocaman yapraklarıyla toprağı nemli tutar, kuruyan yapraklarından malç yapılır, hem toprağa hem de insana faydalı güzel mi güzel bir bitki! Bir de yanlarından çıkan sürgünler (piç deriz biz) sökülüp bahçenin başka yerlerine ekilebilir. Yani, eve geldim bir tane , bahçeye ektim bin tane diyebiliriz!
3. NERGİS
Nergisler soğanlı bitki türlerindendir. Topraktaki nemi tutar ve besinlerin yağmurlarla topraktan akmasını önlerler. Yazın da uykuya geçip ağacın suyuna ortak çıkmazlar!
Şubat’ta nergis soğanlarnıı kayısı ağacının etrafına ektim. İlk sürgünlerin çıkması biraz uzun sürdü ve onları hoplayıp zıplayan yavru kedilerimizden korumak için çeşitli numaralar bulmam gerekti ama sonunda çiçekler açtı! Karanlık soğuk Mart günlerinde çiçekler beni ve arıları çok mutlu ettiler!
4.AYNISEFA
En sevdiğim bitkilerden bir tanesi! Yararlı böcekleri kendine çekip zararlıları uzaklaştıran bir çiçek. Aynısefa kendi kendini tohumladığı için devamlı etrafta yeni filizler çıkıyor, ben de onları bahçenin muhtelif yerlerine taşıyıp dikiyorum. İşin en güzel tarafı da neredeyse senenin tamamında çiçek açması!
5.YABANİ ÇİÇEKLER
Ağaçların etrrafındaki çimi kaldırdığım ve toprağı çapaladığım için birer birer yerel çiçekler ortaya çıktı. Arılar bu işe çok sevindi! Çim varken monoton görünen bahçeye renk ve neşe geldi. Çiçeklerden bazıları yer örtücüler, yayıldıkça yayılıyorlar (çim alanını azaltmak için ideal bir özellik) ve kendi kendilerine yetip özel bir ilgiye ihtiyaç duymuyorlar!
Lamium Purpureum – Ballıbaba
Işte bahçedeki yabani çiçeklerin yıldızı ballıbaba! Bir anda heryerde çıktı,büyüdü ve çiçek açtı! Çeşit çeşit arıları vızır vızır çiçeklerinde gezinirken görmek soğuk Mart günlerinde neşeme neşe kattı! Ballıbaba yenebilir bir bitki ve saymakla bitmeyen tıbbi özellikleri var. Salatalarda çok lezzetli oluyor!
Cardamine hirsuta – Acıtere
Acıtere kıvır kıvır yaprakları ve minik beyaz çiçekleriyle bahçenin her yanında belirdi! Yenebilir yaprakları olan şirin bir bitki. Tohumlarını çok komik bir yolla saçıyor. Tohum keseleri kuruyup iyice olgunlaştığında, dokunur dokunmaz tohumlar dört bir yana uçmaya başlıyor! İlk başta ne olduğunu anlamadım ,acaba ufak böcekler mi zıplıyor dedim ama hayır! Zıplayan tohumlardı bunlar! Böylelikle bahçedeki yerini garantiye almış oldu acıterecik.
Veronica persica – Mavişotu, cırcamuk
Bu bitki neredeyse çimi ele geçirdi. Yayılıcı, minik mavi çiçekleri olan güzel bir bitki. Çiçekleri çok küçük olmasına rağmen arılar onu çok seviyor. Bu blog‘tan öğrendiğime göre çingeneler mavişotunu kan temizleyici olarak kullanıyorlarmış.Üstelik göz enfeksiyonlarına iyi gelmesinin yanı sıra balgam söktürücü, doku iyileştirici, astımı ve öksürükleri dindirici etkileri varmış…vay be!
Hypericum perforatum – Sarı Kantaron
Bahçenin orasında burasında sarı kantaron bitkisini görüyorum ve hemen koruma altına alıyorum. En sevdiğim bitkilerden birisidir kendisi! Çiçeklerini zeytinyağında bekletip, o yağdan merhem yapıyorum.Yanıkları,kesikleri inanılmaz,sihirli bir hızla iyileştiriyor! Çiçeklerinden demlenen çay da depresyona çok iyi geliyor.Farkına bile varmadan bir bakmışsınız ki yerinizde dans etmeye başlamışsınız!
Bu bitki çiçek açmadığı zaman gücünü köklerine ve etrafa yayılmaya veriyor, bu da çim alanını azaltmak için güzel bir özellik.
Muscari armeniacum – Arap sümbülü
Kışın bahçenin kenar kısımlarında çıkan,koyu yeşil soğansı filizler dikkatimi çekti.Bıraktım büyüsünler ki çiçek açınca ne olduklarını anlayayım. Mart sonunda minik mor çiçekleri açtı ve anladım ki bu arap sümbülüymüş! O kadar kibar bir bitki ki…ve EVET o da yerel bir tür!
Çimin altında yatan onlarca güzel ve yararlı bitkiyle karşılaşmak harika bir his!
